ساخت مسکن رئیسی به قیمت خلق پول؟/ بانک ها توان پرداخت تسهیلات ندارند

به گزارش ملکیتا، بیست و پنجم آبان ماه بود که رئیس کمسیون عمران مجلس اعلام کرد تا هفته آینده تمام بانک های متخلف به عنوان ترک فعل به قوه قضائیه معرفی می شوند. محمدرضا رضایی کوچی گفته بود طبق قانون اگر بانک ها سهم خود را در پرداخت تسهیلات به بخش مسکن نپردازد به اندازه آن جریمه مالیاتی می شوند و نه تنها باید به این به تعهد خود عمل کنند و حتی به عنوان جریمه باید مالیات در نظر گرفته شده را هم بپردازند.

این اظهارات با واکنش هایی از سوی کارشناسان اقتصادی روبرو شد؛ چرا که گفته می شود بانک ها با ناترازی جدی روبرو هستند و زیاد شدن تکالیف آنها در پرداخت تسهیلات، شبکه بانکی را به سمت خلق پول بیشتر کشانده می شود.

حالا نه تنها با گذشت حدود دو هفته از اظهارات رئیس کمیسیون عمران مجلس، خبری از معرفی بانک های تخلف کننده منتشر نشده است بلکه امروز غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در این مورد گفته است: متأسفانه در کشور درک شایسته و مناسبی از مدیریت دخل و خرج با یکدیگر نداریم؛ بسیاری از بانک ها دارای تراز منفی یا ضرر انباشته هستند اما چرا چنین اتفاقاتی در سیستم بانکی کشورمان رخ داده است؟ معتقدم یکی از دلایل این شرایط نابه سامان در شبکه بانکی در توان نبودن قدرت و برنامه ریزی در تکالیف نظام بانکی است.

تحمیل تکالیف به بانک ها 

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس به نکته مهمی درباره نداشتن برنامه ریزی کارشناسی اشاره و عنوان کرده است که می خواهند مسکن بسازند گمان می کنند پول بی حساب و کتابی در بانک ها کنند و هرچه می خواهند از منابع بانکی بردارند. اما واقعیت این است که بانک های کشورمان امکان برآورده کردن این حجم از تکالیف دولتی یک طرفه را ندارند و گوش کسی هم بدهکار نیست!

درستی بیانات مرحبا موقعی مشخص می شود که به داده های بانک مرکزی از وضعیت بانک های کشور مراجعه کنیم.امروز بانک مرکزی آخرین جزئیات تحولات پولی شبکه بانکی را منتشر کرده است که بر پایه آن خواسته های شبکه بانکی از قسمت دولتی در شهریورماه با زیاد شدن 4/9  درصدی همراه شده و به 795 هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد این رقم از شروع امسال تا آخر شهریورماه در صورتی به 21/1 درصد رسیده است که این رقم در مدت مشابه سال قبل برابر با 16/9درصد بود. این ارقام به معنای زیاد شدن تکالیف شبکه بانکی است که آنها را به سمت استقراض از بانک مرکزی و خلق پول سوق می دهد و هر روز مشکل تازه ای را به مشکلات فعلی اقتصاد کشور می افزاید.

آن طور که مرحبا بیان کرده است الان هم تأمین منابع بانک ها از بانک مرکزی 34 درصد گران تر تمام می شود و باید یا این میزان جریمه اضافه برداشت را پرداخت کنند یا اینکه از بازار بین بانکی با سود 25 درصدی پول خریداری کنند و آن را در زمینه تسهیلات 18 درصدی پرداخت کنند. داده های بانک مرکزی از وضعیت شبکه بانکی و بیانات مرحبا موید یکدیگر هستند؛ در حالی دولت تلاش می کند وعده غیر کارشناسی خود در حوزه مسکن را با فشار بر شبکه بانکی عملی کند که عملاً بانک ها توان تأمین مالی پروژه های بزرگ دولت را ندارند.

این رویکرد نشان می دهد دیدگاهی غیرواقعی در دولت نسبت به ظرفیت های شبکه بانکی وجود دارد که موجب تحمیل تکالیف خارج از توان، به شبکه بانکی می شود ولی این تکالیف اجرایی نمی شود. این دیدگاه منحصر به تصمیم گیران حوزه مسکن نبود و برای مثال، وزیر اقتصاد هم در ابتدای دوره خود، شبکه بانکی را مکلف به اعطای وام به بازنشستگان کرده بود؛ وامی که در همان اول راه معلوم شد وعده ای زیاد نبوده است.

دفاع وزیر اقتصاد از عملکرد شبکه بانکی در حوزه مسکن

این دفعه وزیر اقتصاد به دفاع از شبکه بانکی پرداخته است؛ جدیداً احسان خاندوزی  بیان کرده است که قسمتی از بانک ها مهم تر بانک هایی که در بخش مسکن مؤثر هستند عملکرد بسیار قابل دفاعی در حوزه پرداخت تسهیلات ساخت مسکن ملی داشته اند. او اعلام کرد که در این زمینه 425 هزار واحد در حوزه مسکن به بانک ها معرفی شده که از این تعداد توسط بانک مسکن که مهمترین اهرم شبکه بانکی در تأمین مالی مسکن است،185 هزار واحد به مرحله عقد قرارداد است که در روزهای آینده انعقاد قراردادهای آنان نیز صورت می گیرد.

بر پایه بیانات وزیر اقتصاد جمع این موارد حدود 200هزار واحد مسکونی است که نشان می دهد این تعداد واحد در بانک مسکن به مرحله عقد قرار داد رسیده است.خاندوزی همچنین گفته است: تقریباً 62هزار میلیارد تومان مبلغ قراردادهایی است که از سمت بانک مسکن در این زمینه بسته شده و می توان گفت که بانک مسکن قریب به 100درصد تکالیف خود را در سال اول عملیاتی کرده و ما کمتر پرونده تسهیلات مسکنی داریم که مدارکش کامل شده و آورده تقاضاکننده انجام شده باشد اما بانک مسکن تأمین مالی آن را انجام نداده باشد.

تحقیق داده های شبکه بانکی و توجه به بیانات مسئولان بانکی در کنار صحبت های امروز رئیس کمیسیون اقتصادی ثابت می کند بانک ها موقعیت پرداخت تسهیلات 360 هزار میلیارد تومانی مسکن را ندارند با این حال دولت حاضر است به قیمت خلق پول بیشتر و تحمیل تورم فزاینده به اقتصاد، بتواند وعده غیر قابل اجرای خود را عملیاتی کند.