وعده های پرهزینه/موانع ساخت مسکن ملی چیست؟

به گزارش ملکیتا، سال قبل بودکه طرح نهضت ملی مسکن بر پایه قانون جهش تولیدمسکن(مصوب مجلس) از طرف ریاست جمهوری و وزارت راه و شهرسازی مطرح شد.

متولیان این طرح اعلام کردند در طول چهار سال دوره دولت سیزدهم سالی یک میلیون مسکن در کل کشور ساخته می شود.در آن مقطع، بیش از پنج میلیون و 400 هزار نفر برای این طرح ثبت نام کردند که تنها نیمی از آنها توانستند شرایط وزارت راه و شهرسازی را محقق کنند.

از همان شروع کارشناسان اعلام کردند که ساخت این تعداد مسکن در یک سال ممکن نیست و تا الان هم شاهد هستیم پس از گذشت بیش تر از یک سال از شروع به کار دولت سیزدهم، پیشرفتی در ساخت واحدهای مسکونی دولت ایجاد نشده است. اما مشکلات پیش روی طرح جهش مسکن ملی کدامند؟

مشکلات پیشبرد پروژه مسکن ملی 

تأمین منابع مالی

اولین دلیل را می توان تأمین منابع مالی برای این پروژه دانست. جدای از پرسش منتقدان، دولت هیچ منبع مالی مشخصی را معرفی نکرد تا اینکه رستم قاسمی، وزیر پیشین راه و شهرسازی اعلام کرد: «سال جاری می توانیم از راه فروش اموال و دارایی های مازاد دولتی و وزارت راه، تا سقف 30 هزار میلیارد تومان برای طرح نهضت ملی مسکن تأمین منابع مالی داشته باشیم.»

اگر چه این وعده ها هرگز عملی نشد اما حتی در صورات عملی بودن این موضوع همچنان به نظر نمی رسید که تحقق وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن توسط دولت ممکن باشد؛ چون هنوز مشکلات دیگری در مسیر این وجود داشت که همچنان به قدرت خود باقیست.

تأمین زمین

مشکل دوم برای ساخت این ساختمان ها تأمین زمین مورد نیاز است. ممکن نبودن ثبت نام در 14 استان و ایجاد شهر و شهرک های جدید از این مسأله خبر می دهد که دولت برای تأمین زمین پروژه مسکن ملی با کمبود جدی زمین روبه روست.

این مشکل به قدری جدی است که دولت در بسیاری از مناطق به تغییر کاربری اراضی روی آورده است. در همین حال در بسیاری از استان ها که حالا دولت به کلنگ زنی در آنها می بالد، زمین های مسکن ملی در خارج از حوزه های شهری و مسکونی جانمایی شده اند!

در همین ارتباط معاون مسکن شهری بنیاد مسکن بیان کرد که برای 9000واحد تقاضاکننده وجود دارد اما زمین نیست.

حمیدرضا سهرابی اضافه کرد: 120هزار متر پروژه تعریف شده است که 110هزار واحد از طرف تقاضاکنندگان پرداخت شده است که حدود 9000واحد آن زمین ندارد یا اینکه زمین های آن مشکل دارد.

به گفته معاون بنیاد مسکن، در قسمت قابل نوجهی از این موارد با وجود اینکه زمین موجود است و برنامه ریزی شده ولی زمین رقیب دارد و دادگاه زمین را از وزارت و شهرسازی گرفته است!این 9000واحد از سال 99 تا 1400 تأیید شده و بررسی صلاحیت تقاضاکنندگان صورت گرفته ولی زمین برای ساخت آنها تأمین نشده است.

تأمین برق 

سومین مشکل مسأله تأمین برق است. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق، تأمین برق برای این حجم از مسکن حدود 15 هزار میلیارد تومان برآورد شده که بیش از 50درصد بودجه وزارت نیرو را به خود اختصاص می دهد.با توجه به اینکه در حال حاضر وزارت نیرو به بخش خصوصی بدهکار است به نظر می آید طرح مسکن ملی از این لحاظ نیز با مشکل روبه رو باشد.

تنش آبی 

چند سال قبل بیشتر شهرهای ایران با مشکل تنش آبی و فرونشست زمین روبه رو هستند و در حال حاضر 300شهر در مرحله تنش آبی قرار دارند.ساخت این حجم از مسکن تأمین آب آن ها بسیار مهم است.

تورم مصالح ساختمانی

قبل تر ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه سازان تهران بیان کرد هزینه ساخت هر متر از این آپارتمان ها را هشت میلیون تومان برآورد کرده بود؛ اما دلیلی که وجود دارد تورم موجود در کشور است. نکته ای که رهبر نیز مورد تأکید قرار داده بود.

آخرین داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد قیمت نهاده های ساختمانی از تابستان سال قبل تا تابستان امسال حدود 29 درصد زیاد شده است.

اگر این آمار به طور جزئی تر بررسی شود، در گروه سیمان21/4 درصد، گروه تأسیسات برقی 39/5 درصد، گروه موزائیک ،کاشی و سرامیک 36/8 درصد، گروه نقاشی ساختمان 56/8 درصد شاهد زیاد شدن قیمت بوده ایم. گروه شیشه با 83/3 درصد زیاد شدن نسبت به دیگر گروه ها رشد بیشتری داشته است.

با این حال به نظر می آید تخمیبن هزینه ساخت با وجود زیاد شدن روزانه قیمت مصالح ساختمانی کار راحتی نباشد.

بنابراین به نظر می رسد احداث مسکن ملی به طور گسترده قابل اجرا نباشد و در امسال از یک میلیون مسکنی که وعده داده شده بود حدوداً چبزی از آن عملی نشده است. از  این پروژه استقبال زیادی هم نشده و تا الان حدود 25 درصد از کل آورده از سمت تقاضاکنندگان تأمین شده است.